Grenzenloos
Wonen, werken en leven in het buitenland
Zweden is het land van rode en gele huisjes, diepe meren en eindeloze bossen. Maar achter dat rustige plaatje schuilt een cultuur vol eigenaardigheden en verrassingen. Hieronder ontdek je tien leuke én grappige feiten over Zweden die je misschien nog niet kende – maar die je straks nooit meer vergeet.
1. Er is een officiële dag voor het kaneelbroodje
Elke 4 oktober is het kanelbullens dag in Zweden. De Zweden vieren dan de nationale liefde voor kaneelbroodjes met… juist, het eten van kaneelbroodjes. In supermarkten, cafés en kantoren worden ze in grote hoeveelheden gebakken en uitgedeeld. Een feestdag zonder vrije dag, maar mét veel suiker en kaneel.
2. Zweden hebben een heel eigen manier van in de rij staan
In veel winkels, apotheken en banken werkt het systeem met een nummerapparaat. Je trekt een nummertje en wacht rustig tot jouw beurt komt. Het lijkt normaal, maar het gaat ver: zelfs als er niemand anders is, trekken Zweden braaf een nummer. Een Zweed dringt nooit voor – dat zou als bijzonder onbeschoft worden gezien.
3. Je mag (bijna) overal wildkamperen
Dankzij het allemansrätten (het allemansrecht) mag iedereen vrij wandelen, fietsen, zwemmen én kamperen in de natuur – zolang je geen schade aanricht. Je mag dus je tent opzetten aan een meer of in het bos, zolang je maar afstand houdt van huizen. Een paradijs voor avonturiers en natuurliefhebbers.
4. Er zijn meer elanden dan mensen in sommige gebieden
In delen van Noord-Zweden leven meer elanden dan mensen. De dieren zijn groot, statig en een tikje lomp – en worden door Zweden gekoesterd én bejaagd. Jaarlijks botsen er ook duizenden auto’s op elanden, dus ‘elandenwaarschuwingen’ zijn serieus bedoeld.
5. Op midsommar gaan zelfs nuchtere mensen met bloemen in het haar om een paal dansen
De midzomerfeesten zijn hét hoogtepunt van het jaar. Iedereen – jong, oud, man, vrouw – draagt bloemenkransen, eet haring en zingt liedjes over kikkers (små grodorna) terwijl ze in een kring om een versierde meiboom dansen. Het is vrolijk, een tikkeltje chaotisch en volkomen normaal voor een Zweed.
6. Zweden zeggen liever niks dan iets verkeerds
De gemiddelde Zweed voelt zich ongemakkelijk bij smalltalk. Stiltes zijn geen probleem – integendeel, ze worden gewaardeerd. In de lift? Gewoon stil blijven. Aan de kassa? Een knikje is genoeg. Zweden geloven in lagom: niet te veel, niet te weinig. Ook als het om woorden gaat.
7. Zweden zijn dol op snoep – op zaterdag
Svenska lördagsgodis betekent letterlijk: Zweeds zaterdagssnoep. In bijna elk gezin krijgen de kinderen op zaterdag een bakje en mogen ze los in de snoepwinkel. Die gewoonte komt voort uit een oud gezondheidsadvies, maar is uitgegroeid tot een nationaal ritueel. Volwassenen doen vaak vrolijk mee.
8. Baby’s slapen buiten, ook in de winter
In kinderwagens, op balkons of voor cafés: Zweedse baby’s doen hun middagdutje gewoon buiten – ook bij temperaturen onder nul. Goed ingepakt natuurlijk. Het zou de weerstand versterken. En niemand kijkt ervan op. Integendeel, het is bijna verdacht als een baby binnen slaapt.
9. Er bestaat een Zweedse telefoonlijn om zomaar met een Zweed te praten
In 2016 lanceerde Zweden de Swedish Number, een telefoonnummer dat je kon bellen om met een willekeurige Zweed te praten over… wat je maar wilde. Gewoon voor de lol en om Zweden beter te leren kennen. Het project is inmiddels gestopt, maar het zegt veel over de openheid (en het gevoel voor humor) van het land.
10. Fika is geen koffiepauze, het is een levenshouding
Fika is het dagelijks moment waarop Zweden stoppen met werken, samen iets drinken (vaak koffie) en iets zoets eten. Het is geen haastig slokje bij de printer, maar een sociaal ritueel. Fika draait om verbinding, rust en genieten. Elke werkdag, meerdere keren per dag. En ja, er bestaan zelfs werkgevers die je streng aankijken als je fika overslaat.
Zweden blijkt dus meer dan een stil, netjes en welvarend land. Het is ook eigenzinnig, gezellig en vol kleine tradities die het dagelijks leven nét wat bijzonderder maken. En als je er ooit gaat wonen, ben je straks misschien zelf iemand die zwijgend in de rij staat, op zaterdag een zak snoep uitzoekt, en precies weet wanneer het tijd is voor fika.
