Waar de regen kunst is…

Wat hebben een lading legendes, de kleur groen en één van de mooiste steden van Spanje met elkaar gemeen? In het noordwesten van het land ligt het antwoord: Galicië, waar ooit de Kelten, in de rug gesteund door de Atlantische Oceaan, de Romeinen op afstand hielden en een onuitwisbaar spoor achtergelaten hebben.

In het hart van dit wondermooie landschap vol heuvels, kloosters en minuscule dorpjes ligt Santiago de Compostela, een moderne stad waar vroeger zich niet zo gemakkelijk gewonnen geeft… Hier geniet Marielle Saegaert volop van de betoverende straatjes en de eeuwenoude pleinen van het historische deel van de stad waar ze net als de Compostelanen haar dagelijkse leven agendaloos doorbrengt. In deze ‘waar de regen kunst is’ straten die nooit helemaal leeg zijn en waar schaduwen een eigen leven leiden, laat Marielle zich elke dag opnieuw verwonderen door het onverwoestbare karakter van de Galiciër, die altijd wel een mooi verhaal te vertellen heeft en van de nood een hele grote deugd weet te maken… Santiago de Compostela, tijdloze stad gehuld in een niet altijd strak-blauwe lucht.
Hier is zelfs de regen mooi.

Donde la lluvia es arte
Waar de regen kunst is..
Uitgesproken met een vage glimlach om de lippen, een licht schouder ophalen en een melancholische blik in de ogen. Met oprechte genegenheid spreekt de Compostelaan deze zin uit. Wat doe je er ook aan? Het hemelwater dat de stenen van de oude zone doet glanzen in hun eeuwenoude glorie hoort bij Santiago als een doelpunt bij Messi.

Donde la lluvia es arte. Is het berusting of het summum van positief denken? Want het valt hier wel erg vaak met bakken uit de hemel. Ook in de zomer. De Galiciër weet dus ook altijd feilloos wanneer het gaat regenen. Ondanks mijn Hollandse kennis van zaken (ook niet te versmaden) grijp ik nog vaak mis. Het meest dreigende wolkendek en ik loop de hele dag met mijn plu te sjouwen. Geen druppel.
Ook het tegenovergestelde overkomt me: als ik optimistisch de paraplu dan maar thuis laat… nonchalant mijn schouders ophalend over die paar wolkjes… Ik kom thuis als een verzopen kat.
Mijn vrienden verzekeren me dat het vroeger veel erger was, die regen. Toen regende het van september tot en met april en was het in de resterende zomermaanden ook niet altijd om over naar huis te schrijven.

‘Het cliché van de luie Spanjaard gaat in Galicië absoluut niet op’

Dat hoefde ook niet, want de Galiciër blijft over het algemeen gewoon thuis in de vakantie. Misschien huren ze een flatje aan de kust maar echt ver van huis werd en wordt de vakantie eigenlijk nooit gevierd.

Maar die regen dus… hoe maak je van zoveel liters nood een deugd? Hoe maak je van zo weinig daglicht en slecht weer en doorweekte kleding zo’n mooie uitdrukking?
Dat zal ook wel iets te maken hebben met het in principe wat stugge karakter van de Galiciër. Gehard door eeuwenlange strijd tegen armoede, werkeloosheid en die weinig opbeurende weersomstandigheden. Schouders eronder dan maar. Niet klagen maar gewoon hard werken. Het cliché van ‘de luie Spanjaard’ gaat zeker in Galicië absoluut niet op. De Galiciër werkt harder dan tien Nederlanders bij elkaar. Dit ook nog eens zonder te klagen.

Ieder huis heeft een paraplubak waaruit minstens dertig exemplaren steken. Ook in de kroegen staan ze en puilen uit op natte dagen. Niet echt aan te raden om daar je paraplu in achter te laten want er is altijd wel iemand die de zijne is vergeten of heeft verloren aan de kracht van een geniepige rukwind. Een vriend van me probeerde me ooit wijs te maken dat dat ‘mocht’ in de stad. Elkaars paraplu lenen. Een soort ‘witte paraplu’s plan’ dus.

Stel, het is weer een van die dagen dat het maar niet ophoudt met regenen. Je hebt geen zin om de hele dag binnen te zitten dus moedig besluit je naar buiten te gaan en de regen te trotseren.
Je loopt in de oude zone en diep weggezonken in je kraag geeft je overmoed het na een tijdje toch op en je wilt weer zo snel mogelijk thuis. Maar kijk dan eens om je heen. Blijf dan eens stil staan en neem die druppels voor lief. Wat is een regenbuitje op het opvangen van een glimp van de eeuwigheid?
De straatlichten zijn zo geplaatst dat de stenen van elk kerkje, van elk stuk middeleeuwse stadsmuur en van elk historisch plein je alleen dat laten zien wat je de vorige keer dat je langs precies dat zelfde stukje Santiago liep, niet gezien hebt. Lang verborgen gevoelens lijken voor even te ontsnappen aan de donkere stenen van de stad, gewend als ze in Galicië zijn zich
niet gelijk te tonen.

Als het waar is wat men hier soms beweert dat ook sterren huilen, dan zijn het hun tranen die door de aderen van deze wonderlijke stad lopen. ’s Nachts als ze hun hemelse harten uitstorten over de oude zone, denk je net dat ene beetje beter te begrijpen, hoe het leven voor jou bedoeld is. Je kan het zien in de regendruppels die als kleine spiegeltjes glanzen in het licht van de straatlantaarns.
Sta hier dus altijd even stil als het regent en kijk om je heen. Op dat moment zal je misschien wel de antwoorden vinden waar je al lopende naar hebt gezocht. Prent ze, samen met het beeld van de oude zone besprenkeld door deze wonderlijke regen, in je geheugen… deze momenten duren nooit lang.

Over de auteur
Marielle Saegaert is na haar studie in Amsterdam naar het Spaanse Santiago de Compostela verhuisd, waar ze nu ruim tien jaar woont.
Het verhaal in dit artikel komt uit haar gelijknamige boek Waar de regen kunst is, dat ook vertaald is in het Spaans.

‘Waar de regen kunst is’ is een verzameling van korte impressies van de stad Santiago de Compostela en haar bevolking. Marielle Saegaert weet op meesterlijke wijze een beeld te schetsen van deze beroemde en eeuwenoude nederzetting in Galicië.’