Grenzenloos
Wonen, werken en leven in het buitenland
Door Eric Jan van Dorp, emigratiespecialist
Er is een liedje dat bij veel 55-plussers meteen een gevoel oproept: Later is al lang begonnen van Klein Orkest. Het verscheen op het gelijknamige album uit 1984 en blijft in Nederland hangen als een reflectie op het uitstellen van dingen die ertoe doen — precies wat veel potentiële emigranten herkennen als ze blijven hangen in hun plannen om te vertrekken.
Het nummer zelf kun je beluisteren op Spotify (Luister naar Later is al lang begonnen op Spotify) of op YouTube (Bekijk het nummer op YouTube).
Ik citeer een stukje uit de tekst van het lied, geschreven door de zanger, Harry Jekkers:
Spelend op zeker, tegen alles ingeënt
Spring je braaf in het gelid
Het verlangen afgeleerd, je gevoel geamputeerd
Blijf je zitten waar je zit
Maar ergens halverwege kijk je om en krijg je spijt
Levend voor morgen raak je nu je toekomst kwijt
Het lied en de titel zijn zo treffend omdat ze je confronteren met het feit dat later vaak al begonnen is voordat je überhaupt nu hebt gedaan wat je wilde doen. Het gaat niet om haast, maar om bewust beginnen — ook als niet alles perfect planbaar is.
Veel mensen die willen emigreren blijven hangen in hun plannen. Niet omdat ze het niet willen, maar omdat ze eerst alles tot in de puntjes willen uitzoeken. De perfecte baan, de ideale woonplek, zekerheid over de financiële situatie. En zolang dat allemaal nog niet rond is, blijft de emigratieplannen op de lange baan.
Ik zie dit vaak gebeuren. Je moet je goed voorbereiden. Dat betekent weten wat je te wachten staat op het gebied van huisvesting, zorg, belastingen en onderwijs, en je verdiepen in de cultuur van je nieuwe land. Niemand zegt dat dat niet belangrijk is. Sterker nog: een solide voorbereiding geeft je rust en vermindert de kans op onaangename verrassingen. Maar het maken van een volledig waterdicht emigratieplan is een illusie. Dat lukt niemand. Er zullen altijd dingen op je pad komen die anders gaan dan je ze gepland had. Dat is inherent aan verhuizen naar een ander land. Al gaande zul je daar mee moeten dealen, of je het nu leuk vindt of niet.
Ik heb nog meer aandachtspunten en waardevolle tips voor potentiële emigranten. We lopen ze samen even na.
Je kunt je voorbereiden met emigratiehandboeken en boeken met ervaringen van andere emigranten. Die verhalen zijn waardevol omdat ze laten zien hoe emigreren echt gaat. Naast blogs en online verhalen bestaan er talrijke boeken waarin mensen openhartig vertellen wat goed ging en wat totaal anders verliep dan gepland. Het zou niet slim zijn als je bij je emigratie in een valkuil stapt die al lang en breed door anderen is beschreven. Zie het als het lezen van recensies van een hotel dat je wilt boeken voor een vakantie. Je slaat jezelf later voor de kop als je een hotel boekt met veel lawaai van een naastgelegen weg, terwijl dit in recensies meerdere keren genoemd was. Dus lees ook alles wat er verkrijgbaar is over het emigratieland van jouw dromen.
Een ander punt dat in veel verhalen terugkomt, en dat je ook in programma’s als Ik Vertrek vaak ziet, is het belang van een financiële buffer. Een buffer voorkomt dat je bij de eerste tegenslag onder druk komt te staan. Het gaat niet alleen om geld voor de eerste maanden, maar om financiële ademruimte zodat je kunt nadenken, aanpassen en doorgaan als dingen anders lopen dan gedacht.
Maar emigreren gaat verder dan papier, financiën en procedures. Als je met je partner verhuist, moet jullie relatie stevig zijn. Emigratie kan je als koppel dichter bij elkaar brengen, maar ook het tegenovergestelde kan gebeuren. Een goede relatie is daarom erg belangrijk als je als stel gaat emigreren. Het vraagt om veel gesprekken over verwachtingen en gedeelde doelen. Is je relatie niet stabiel, begin dan niet aan een emigratie, het zal de verhouding niet verbeteren, maar eerder een bom leggen onder een relatie. En als er kinderen meegaan, vraagt dat extra aandacht. Hun wereld verandert ingrijpend, van taal tot school en sociale omgeving. Het laatste dat je wil is je kinderen ongelukkig zien worden.
En toch: zelfs met al die voorbereiding kun je niet alles voorspellen. Er komt altijd iets anders om de hoek kijken. Procedures duren langer, regels blijken complexer, huizen blijken minder ideaal dan ze op foto’s leken. Dat is geen mislukking, dat is onderdeel van het avontuur. Emigreren vraagt om flexibiliteit en het vermogen om te improviseren als het leven je een andere route stuurt. Nogmaals: een waterdicht emigratieplan is er nooit. Breid je goed voor, maar blijf er niet eeuwig in hangen.
Misschien is dat wel wat het lied van Klein Orkest je wil influisteren: wacht niet te lang met beginnen, want later is al lang begonnen. Start met de stappen die je wél kunt nemen. Lees, vraag, denk, plan — maar wees ook bereid om onderweg te leren, bij te sturen en te groeien. Alleen dan wordt emigratie geen uitgekleed project met een einddatum, maar een echt avontuur dat je leven verandert.
Kijk hier welke emigratieboeken er allemaal op de markt zijn.
☕ Vind je deze en alle andere informatie op onze site waardevol? Steun ons met een kleine donatie en help Grenzenloos gratis en onafhankelijk te houden. Zie: Samen houden we het gratis!
